آگاهی درباره مراحل عصب کشی دندان برای آن دسته از افرادی که آسیب دندانشان به عصب رسیده است، از آن جهت اهمیت دارد که آنان از طریق شناخت کامل از این فرآیند می‌توانند در کنار مدیریت زمان تعداد جلسات لازم برای عصب کشی، از پروسه این درمان نیز اطلاع یابند. عصب کشی در مواردی انجام می‌شود که پالپ یا همان عصب به طور غیر قابل برگشتی آسیب دیده شده و چاره‌ای جز تخلیه و تمیز کردن و پرکردن آن با پرکننده‌های مخصوص نباشد. در این شرایط نیاز به انجام صحیح مراحل عصب کشی دندان تنها راه نجات آن به شمار می رود.
اگر درد دندان رفع شود باز هم به نیاز به عصب کشی هست؟
لازم است که اگر با دندان درد مواجه هستید، حتما پیگیر درمان سریع آن باشید، زیرا دندان عفونی به خودی خود خوب نمی‌شود. چنانچه دندان را به حال خود رها کنید، وضعیت آن بدتر شده و دندان‌های مجاور نیز در معرض خطر قرار خواهند گرفت. در صورتی که عفونت دندان گسترده باشد، شانس موفقیت درمان به روش عصب کشی کاهش می‌یابد. گاهی اوقات با پیشرفت عفونت، ممکن است علائم دندان درد کاملا ناپدید شوند. زیرا در این مواقع عصب از بین رفته و اعصاب دیگر پیامی را ارسال نمی‌کنند. شاید شما در این حالت فکر کنید که دندان بهبود یافته است، در حالی که چنین نبوده و عفونت گسترش یافته است. در این شرایط بعد از مدت کوتاهی ممکن است دوباره علائم زیر ظاهر شوند:
- بازگشت درد هنگام جویدن
- تورم لثه در نواحی دندان آسیب دیده
- ترشحات چرکی از دندان
- تورم صورت
- تیره شدن رنگ دندان
✍️ درباره عفونت دندان عصب کشی شده بدانید !
اقدامات اولیه قبل از عصب کشی دندان
در اولین قدم عصب کشی دندان لازم است برخی اقدامات اولیه انجام شود تا بازدهی بهتری اتفاق افتاده و روند بهبودی تسهیل شود، مهم‌ترین آن‌ها به شرح زیر است:
↲ مصرف داروی خاص
لازم است فرد در زمان ویزیت، اگر دارویی مصرف می‌کند به پزشک اطلاع دهد. البته هیچ دارویی ممانعتی برای انجام عصب کشی یا تزریق بی‌حسی نخواهد داشت، اما ممکن است برخی از داروها با داروهای تجویزی پزشک تداخل داشته باشد.
↲ مصرف ژلوفن
مصرف یک مسکن نظیر ژلوفن ۴۰۰ نیم ساعت پیش از شروع عصب کشی، می‌تواند تا حدودی اثر بی حسی دندان را بیشتر کند.
↲ استراحت کافی
بهتر است شب قبل از درمان عصب کشی، فرد خواب کافی داشته باشد تا در روند انجام این درمان دچار خستگی و خواب آلودگی نشود.
↲ عدم گرسنگی
بهتر است فرد برای عدم گرسنگی، قبل از مراجعه به دندانپزشکی، یک غذای سبک مصرف کند.
مراحل عصب کشی دندان توسط دندانپزشک
به صورت کلی عصب کشی دندان شامل مراحل زیر است:
1. در ابتدا پزشک برای استخراج عصب، دندان و لثه فرد را بی‌حس می‌کند.
2. سپس با ایجاد سوراخی در تاج دندان، به عصب دسترسی پیدا می‌نماید.
3. پزشک با ابزارهای مخصوص دندانپزشکی مانند دریل و سوهان، کل محفظه عصب را تخلیه و خارج می‌کند.
4. پس از آن دیواره‌های محفظه عصب و ریشه به خصوص نوک ریشه کاملا تراشیده و تمیز می‌شوند.
5. پس از تمیز شدن هسته دندان، نوبت به پر کردن آن می‌رسد.
6. دندانپزشک با مواد پرکننده خاص، کلیه قسمت‌های محفظه عصب را با ظرافت کامل پر می‌کند تا هیچ راهی برای نفوذ باکتری وجود نداشته باشد.
تفاوت عصب کشی دندان جلو و عقب
یکی از مراحل عصب کشی دندان آن است که سوراخی در تاج دندان ایجاد می‌شود تا دندانپزشک بتواند از طریق آن عصب را خارج سازد. معمولا برای دندان‌های جلویی، این سوراخ در سطح پشتی دندان ایجاد خواهد شد اما برای دندان‌های عقب این سوراخ در سطح بالایی آن‌ها ایجاد می‌گردد. همچنین پس از اتمام کار، سوراخ ایجاد شده در دندان‌های جلویی با مواد پرکننده دندان بسته شده و به علت عدم فشار زیاد بر روی دندان‌های جلویی، نیازی به روکش نخواهد بود. در صورت ضعیف بودن تاج دندان کرسی، بنا بر تشخیص دندانپزشک باید روکش (کرون ) شود.
از تفاوت‌های مهم دیگر در عصب کشی دندان‌های جلو و عقب، تعداد ریشه‌های آن‌ها است. دندان‌های جلویی ریشه‌های کمتری و معمولا یک ریشه دارند. در حالی که دندان‌های آسیاب کوچک و دندان‌های پشتی دارای دو یا سه ریشه هستند که هر کدام یک یا دو کانال ریشه دارند. هر چه تعداد ریشه‌ها بیشتر باشد، درمان عصب کشی طولانی‌تر خواهد بود. ممکن است درمان در یک جلسه کامل نشده و برای تکمیل درمان چندین جلسه لازم باشد.
✍️ راه‌های کنترل را بشناسید: درد دندان بعد از عصب کشی
چرا گاهی نیاز به عصب کشی مجدد است؟
این امکان وجود دارد که دندان آنطور که انتظار می‌رود بهبود نیافته و نیاز به درمان مجدد داشته باشد. دلایل عدم موفقیت در برداشتن عصب می‌تواند یکی از موارد زیر باشد:
- بعضی مواقع باریکی کانال ریشه دندان موجب شده است تا بخشی از آن در عصب کشی اولیه به صورت اساسی تمیز و درمان نشود.
- پیچیدگی ساختار آناتومیکی، مانند شاخه‌های فرعی کانال ریشه، در درمان اولیه مشخص نشده است.
- اتصال روکش یا ترمیم‌های دیگر روی دندان، پس از عصب کشی به موقع انجام نشده یا با تاخیر انجام می‌شود.
- ترمیم دندان عصب کشی شده موجب رفع عفونت داخل دندان نشده و در نتیجه عفونت دوباره شروع شده است.
عصب کشی؛ درمان نهایی عفونت و درد دندان
امروزه عصب کشی دندان، یک راه حل بسیار کاربردی و مفید برای رفع عفونت و درد دندان محسوب می‌شود. بسیاری از افرادی که دغدغه پوسیدگی دندان خود را دارند، با شنیدن اسم عصب کشی به استرس و نگرانی شدیدی دچار می‌شوند. در حالی که بی‌حسی موضعی که قبل از این درمان ریشه استفاده می‌شود بسیار قوی بوده و باعث می‌شود تا فرد در طول پروسه عصب کشی متوجه دردی نشود. همچنین فرد می‌تواند پس از پایان درمان و برطرف شدن بی‌حسی، در صورت احساس درد احتمالی، مسکن مصرف کند.
*~ سوالات متداول درباره مراحل عصب کشی دندان ~*
به علت استفاده از داروی بی‌حسی شما به هیچ عنوان در حین عصب کشی احساس درد نخواهید کرد. تنها دردی که شما خواهید داشت، احساس سوزش ناشی از آمپول بی‌حسی است. در صورت نیاز شما می‌توانید از مسکن‌های رایج مانند استامینوفن یا ایبوپروفن جهت کنترل درد استفاده کنید.
در زمان بارداری توصیه می‌شود تا هیچگونه درمان زیبایی بر روی دندان انجام نشود. اما در مورد عصب کشی باید گفت که برداشتن عصب درمانی بوده و نباید به تعویق بیفتد. اما به دلیل نیاز به عکسبرداری با اشعه ایکس، انجام این کار در سه ماهه دوم بارداری توصیه می‌شود.
در پاسخ به این سوال باید گفت که چون دندان عصب کشی شده آسیب دیده است، نسبت به سایر دندان‌های سالم ضعیف‌تر خواهد بود. در نتیجه هر چقدر هم که درمان با موفقیت همراه باشد، این دندان عمر کوتاه تری نسبت به سایر دندان ها دارد. یک دندان عصب کشی شده در حدود 10 تا 15 سال عمر می‌کند. البته می‌توان با استفاده از روکش دندان ماندگاری آن را افزایش داد.
معمولا توصیه دندانپزشکان آن است که افراد درمان شده باید برای مدت 30 الی 40 دقیقه بعد از عصب کشی از آشامیدن و خوردن پرهیز نمایند. چرا که با رعایت این امر، مواد ناحیه پر شده سفت و محکم‌تر خواهد شد.